Alleen maar nette mensen – Robert Vuijsje

Alleen maar nette mensen

Racistisch en beledigend, dat zou Alleen Maar Nette Mensen zijn. Maar ook hilarisch en geestig. Robert Vuijsje won met zijn debuutroman de Gouden Uil. Volgend jaar wordt het verhaal over David, de 21-jarige hoofdpersoon, verfilmd. Ruig en lachwekkend, met een grote knipoog.

 

Robert Vuijsje neemt je mee in de leefwereld van David. Hij laat zien hoe David niet past in Oud-Zuid, maar dat hij ook niet past tussen de allochtonen. Hij stuurt David van de Oud-Zuid naar de Bijlmer en van de Bijlmer via Memphis weer terug naar Oud-Zuid. Vuijsje neemt je zo mee naar de negerinnendisco, de flats van de Bijlmer, de kak van Oud-Zuid, de halal AH tot aan de suburbs van Amerika.

De beschrijvingen van Vuijsje zijn hilarisch. Alleen al met de keuze voor het begrip ‘alleen maar nette mensen’ zet hij de toon die hij het hele boek weet vol te houden, ironisch, met (gezonde) spot maar ook kritisch. Hij laat op zijn manier zien dat deze jongeren vechten met hun identiteit en de bekrompenheid van de Nederlandse maatschappij in de hele inburgeringskwestie. Dat komt bijvoorbeeld prachtig aan bod als de ouders van David, zijn uitgenodigd voor een kennismaking bij Rowanda thuis. “Hoe heet dit gerecht?” vraagt de moeder van David aan de moeder van Rowanda: “Gewoon kip met rijst”, antwoord ze. En ze eten op de bank, iets wat de chique Oud-Zuiders nou nooit doen. Zij eten aan een witte tafel van Jan des Bouvrie.

Het boek leest makkelijk: de hoofdstukken zijn vlot geschreven en niet te lang. Soms komt er een msn-gesprek voorbij flitsen en steeds zien we Davids eigen ‘dagboek’ terugkomen waarin hij haarfijne beschrijvingen doet van zijn visie op de multiculturele samenleving. Vuijsje flitst tussen Oud-Zuid en de buitenwereld en bouwt daarmee een grote tegenstelling op. Zijn personages spreken ook in de ‘talen’ van Oud-Zuid en Bijlmer, wat bijdraagt aan hilarische dialogen en prachtige verbeelding van de personages.

Dat de discussie is ontstaan of het boek nu racistisch is of discriminerend naar donkere vrouwen is niet gek. Vuijsje laat niks aan de verbeelding over, maar de confrontatie die hij aangaat, gaat hij op zo’n toon aan dat hij het kan maken om over deze onderwerpen te schrijven. Het boek leest heerlijk weg, het is hilarisch en is een boek dat jongeren misschien juist eens aan het lezen zet. Als dit de debuutroman is voor Vuijsje heeft hij de lat hoog gelegd. En dit boek is echt niet alleen voor ‘nette mensen’.

Alleen maar Nette Mensen is verschenen bij Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar.

Robert Vuijsje ging bij Women INC ook de discussie aan over het boek. Op youtube is deze bijeenkomst in (drie) delen te bekijken.